فرانسس هاوگن، از کارکنان سابق فیسبوک، که پیش‌تر با یک سلسله افشاگری، این غول رسانه‌های اجتماعی را به بحران رانده بود، در انتقاد تند جدیدی از مارک زاکربرگ، موسس و مدیرعامل اجرایی فیسبوک، گفت که او برای حفاظت عموم از آسیبی که شرکت او باعث آن است، هیچ تمایلی نشان نمی‌دهد.

هاوگن در مصاحبه با «آبزرور» گفت که زاکربرگ به اداره شرکت به گونه‌ای که افراد را از پیامدهای محتوای آسیب‌زای منتشره بر روی این پلتفرم مصون نگه دارد، رغبتی ندارد.

اظهارات هاوگن در حالی است که فشار بر کسب‌وکار ۷۳۰ میلیارد دلاری فیسبوک پس از موج جدید افشاگری‌ها بالا گرفته است. این افشاگری‌ها بر اساس مدارکی است که هاوگن آنها را به بیرون درز داده است. بنا بر گزارش نیویورک تایمز، کارکنان این شرکت دائما درباره لبریز شدن فیسبوک از اظهارات نادرست درباره تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا هشدار داده بودند و معتقد بودند که این شرکت باید برای مهار این مساله،  اقدامات بیشتری انجام دهد.

هاوگن با مسئولیت‌ناپذیر خواندن زاکربرگ گفت که او تمامی کنترل را به دست دارد و در نتیجه مواردی که در مدارک افشاشده مطرح شده است، ناشی از اشتباهات سهوی نیست؛ بلکه زاکربرگ به مدیریت شرکت، به‌شکلی که برای امنیت عموم ضروری است، علاقه‌ای ندارد.

هاوگن گفت که با دادن حق برابر به تمامی سهامداران فیسبوک برای تصمیم‌گیری درباره نحوه مدیریت شرکت، تغییر در رده‌ بالای شرکت ایجاد خواهد شد. او افزود که سهامداران فیسبوک سال‌هاست خواستار یک‌ رای به‌ازای یک سهم، شده‌اند و اگر گزینه‌ای داشتند، مدیر دیگری برای فیسبوک انتخاب می‌کردند.

هاوگن که در می ۲۰۲۱، از کار خود به ‌عنوان مدیر تولید در فیسبوک استعفا داد، گفت که ده‌ها هزار مدرک از داخل این شرکت در دست دارد؛ چرا که پی برده بود که این شرکت جز با افشاگری، تغییر نخواهد کرد. این مدارک که در اختیار کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا و کنگره این کشور قرار داده شده است، مبنای سلسله‌افشاگری‌های اخیر وال استریت ژورنال بوده است.

هاوگن با اشاره به اینکه شرکت‌های بزرگی وجود دارند که تغییرات فرهنگی عظیمی به وجود آورده‌اند، گفت که اپل و مایکروسافت در این دسته قرار می‌گیرند و فیسبوک هم «اگر اراده کند» می‌تواند تغییر کند.

طی چند روز گذشته، شماری از نشریات آمریکا موج تازه‌ای از گزارش‌هایی مبنی بر مدارک هاوگن منتشر کرده‌اند. بنا بر گزارش نیویورک تایمز، تحقیقات داخلی فیسبوک نشان داده بود که چطور در یک مقطع پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا، ده درصد تمامی دیدگاه‌های سیاسی روی فیسبوک- و ده درصد، درصد بزرگی برای پلتفرمی مانند فیسبوک محسوب می‌شود- شامل پست‌هایی می‌شد که مدعی پیروزی همراه با تقلب جو بایدن بودند. یک بررسی داخلی این شرکت از اقدام‌ فیسبوک برای مقابله گروهی که چنین اظهاراتی را درباره انتخابات تقلب‌آمیز بر روی این پلتفرم پخش می‌کردند، انتقاد کرده و برخورد با آن را غیرسیستماتیک توصیف کرده بود. نیویورک تایمز در گزارش خود آورده است که گوشه‌هایی از گزارش این شرکت مبتنی بر مدارکی غیر از مدارک افشاشده هاوگن است.

این افشاگری‌ها، نگرانی‌ها درباره نقش فیسبوک در حمله به کاخ کنگره ایالات متحده در ششم ژانویه ۲۰۲۱ را تازه کرده است.

یک سخنگوی فیسبوک با غلط خواندن استدلال مطرح‌شده افشاگری‌های اخیر منتشرشده، گفت گرچه فیس‌بوک کسب‌وکاری است که سوددهی دارد. اما این مساله که این سود به‌بهای امنیت و سلامت افراد است برداشت نادرست از منافع تجاری این شرکت است. به‌گفته این سخنگو، فیسبوک تنها ۱۳ میلیارد دلار و ۴۰ هزار تن از کارکنانش را بر سر یک کار گذاشته و آن هم «تامین امنیت مردم بر روی فیسبوک» است.

یکی از مقام‌های ارشد فیسبوک نیز در این باره گفت که این شرکت اقدامات گوناگونی برای حفاظت از افراد در طی و پس از انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا اتخاذ کرده بود و مسئولیت وقایع حمله به کاخ کنگره آمریکا متوجه قانون‌شکنان و آنانی است که این افراد را تحریک کردند.

روز جمعه نیز گزارشی درباره افشاگری یکی دیگر از کارکنان فیسبوک منتشر شد که مانند هاوگن، یک شکایت‌نامه در کمیسیون بورس و اوراق بهادار ثبت کرده و در آن مدعی شده بود که فیسبوک، از ترس برانگیختن خشم دونالد ترامپ و یا تاثیر آن بر رشد سهام این شرکت، از اتخاذ قوانین امنیتی سر باز زده بود.

بر اساس دیگر گزارش‌ها، فیسبوک همچنین در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد یک تغییر بزرگ به‌قصد فاصله‌گذاری میان این شرکت و پلتفرم اصلی فیسبوک است. زاکربرگ ممکن است طی چند روز آینده اعلام کند که فیسبوک تغییر نام خواهد داد. بنا بر یک گزارش، تغییر نام احتمالی فیسبوک برای تمرکز بر نقش آتی این شرکت در «مِتاوِرس» است؛ «متاورس» دنیای مجازی است که در آن افراد می‌توانند آنلاین تعامل کنند و زندگی اجتماعی و حرفه‌ای‌شان را پیش ببرند.

هاوگن گفت که تنظیم‌کنندگان قوانین و مقررات باید فیسبوک را وادار به شفافیت به خرج دادن بیشتر درباره مدارک داخلی این شرکت، با همان جزئیاتی که مدارک او افشا کرده است، کند. او گفت یکی از اصلاحات کلیدی، ایجاد ساختاری رسمی خواهد بود که در آن تنظیم‌کنندگان مقررات بتوانند از فیسبوک برای هر مشکلی که می‌بینند درخواست گزارش کنند.

هاوگن گفت به «برند» ماشینی فکر کنید که پنج برابر بیش از بقیه ماشین‌ها درگیر تصادفات می‌شود. پذیرفتنی نیست که شرکت تولیدکننده ماشین بگوید: «واقعا دشوار است و ما داریم تمام تلاشمان را می‌کنیم، متاسفیم، در حال تلاشیم که در آینده بهتر عمل کنیم». هاوگن تاکید کرد که چنین پاسخی هرگز قابل قبول نخواهد بود در حالی که فیسبوک مدام این‌چنین جواب می‌دهد. او تاکید کرد باید راهی باشد که هنگام طرح یک مساله نگران‌کننده، این شرکت را ملزم به پاسخگویی کند.