جو بایدن رییسجمهوری آمریکا در مقالهای که روز شنبه در روزنامه واشینگتنپست منتشر کرد، دیدگاه خود را نسبت به جنگ اخیر میان اسرائیل و حماس شرح داد و خواستار یکپارچگی کرانه باختری رود اردن و نوار غزه تحت حاکمیت تشکیلات خودگردان فلسطین شد.
بایدن در این یادداشت که با عنوان «آمریکا از چالش پوتین و حماس عقبنشینی نخواهد کرد» در روزنامه واشینگتنپست منتشر شد، با اشاره به جنگ اسرائیل و حماس و در خاومیانه و تهاجم روسیه به اوکراین در اروپا، تاکید کرد که امروز جهان با یک «نقطه عطف» مواجه است، زیرا «انتخابهای ما از جمله در بحرانهای اروپا و خاورمیانه جهت آینده ما را برای نسلهای آینده تعیین خواهد کرد».
او با تشریح دیدگاهش نسبت به جهان پس از این دو جنگ، این پرسشها را مطرح کرد که آیا جهان آینده از «شرارت محض» حماس رهایی خواهد یافت و «اسرائیلیها و فلسطینیها با [طرح] دو کشور برای دو ملت، روزی در کنار هم در صلح و آرامش زندگی خواهند کرد؟»
رییسجمهور آمریکا که کشورش بزرگترین حامی اوکراین در برابر تجاوز روسیه است، افزود: «آیا ما ولادیمیر پوتین را پاسخگوی تجاوزاتش خواهیم کرد تا مردم اوکراین بتوانند آزادانه زندگی کنند و اروپا لنگر صلح و امنیت جهانی باقی بماند؟»
غزه تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین
اما رسانههای جهان، مهمترین نکته این مقاله بایدن را درخواست او برای کنترل نوار غزه پس از جنگ اخیر، به دست تشکیلات خودگردان فلسطین دانستهاند.
بایدن نوشت: «غزه و کرانه باختری باید تحت یک ساختار حکومتی، در نهایت تحت یک تشکیلات خودگردان فلسطینی احیاشده، متحد شوند.»
گروه اسلامگرا و شبهنظامی حماس پس از خروج اسرائیل از غزه، توانست در جریان انتخابات سال ۲۰۰۷ سازمان فتح را شکست دهد و کنترل نوار غزه را به دست گیرد.
از آن زمان تاکنون، این منطقه بارها صحنه جنگهای به ویژه هوایی میان اسرائیل و حماس بوده است. اوج این درگیریها، حمله ناگهانی و بیسابقه حماس در روز هفتم اکتبر به اسرائیل بود که در جریان آن، هزار و ۴۰۰ نفر که اغلب غیرنظامی بودند، کشته شدند.
اسرائیل در واکنش به این حمله، عملیات هوایی و زمینی و دریایی را علیه حماس در غزه آغاز کرده و وعده داده که این منطقه را از کنترل حماس خارج خواهد کرد تا حمله هفتم اکتبر تکرار نشود.
پیشتر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در یک کنفرانس مطبوعاتی درباره آینده غزه گفته بود: «تشکیلات خودگردان فلسطین به شکل فعلی قادر به قبول مسئولیت غزه نیست.»
او گفت: «ما نمیتوانیم یک مقام غیرنظامی در غزه داشته باشیم که از تروریسم حمایت کند، تروریسم را تشویق کند، تروریسم را تامین مالی کند و تروریسم را آموزش دهد.»
ایده دو کشور اسرائیل و فلسطین
رییسجمهوری آمریکا همچنین در مقاله خود بار دیگر از طرح «تشکیل دو دولت» اسرائیل و فلسطین در کنار هم حمایت کرد.
محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین که بر مناطق خودمختار کرانه باختری رود اردن حکومت میکند، در آغاز ماه نوامبر بازگشت تشکیلات خودگردان فلسطین در نوار غزه را به یک «حل و فصل سیاسی» از جمله درباره کرانه باختری و بیتالمقدس شرقی مرتبط دانست.
فلسطینیان تلاش میکنند از شرایط جدید برای احیای پروسه دو دولت استفاده کنند.
عباس در جریان دیدار با آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در رامالله گفت: «نوار غزه بخشی جداییناپذیر از کشور فلسطین است، ما مسئولیت کامل خود را در چارچوب راه حل سیاسی جامع برای کرانه باختری، قدس شرقی و نوار غزه بر عهده خواهیم گرفت.»
رییسجمهور دموکرات و ۸۰ ساله آمریکا که نامزد دور آتی انتخابات ریاست جمهوری در این کشور است، افزود: «راهحل دو دولتی تنها راه تضمین امنیت بلندمدت مردم اسرائیل و فلسطین است. امروز این چشمانداز دورتر از همیشه به نظر میرسد، اما بحران کنونی آن را بیش از هر زمان دیگری ضروری میکند.»
او استدلال کرد که دستیابی به این امر مستلزم تعهدات اسرائیلیها و فلسطینیها و همچنین ایالات متحده و شرکا و متحدان است و این کار باید از هم اکنون آغاز شود.
مخالفت با آتشبس و هشدار به «افراطی»های هر دو طرف
بایدن در مقاله خود همچنین به افراطیها در هر دو سوی اسرائیل و سرزمینهای فلسطینی به ویژه کرانه باختری و نوار غزه هشدار داد.
رییسجمهوری آمریکا تهدید کرد که صدور ویزای این کشور را برای «افراطیهایی که به غیرنظامیان در کرانه باختری حمله میکنند» ممنوع میکند.
او نوشت که خشونت افراطی علیه فلسطینیان در کرانه باختری باید متوقف شود و کسانی که مرتکب این خشونت میشوند، باید پاسخگو باشند.
به گفته وزارت بهداشت تشکیلات خودگردان فلسطین، تنشها در کرانه باختری، منطقهای که از سال ۱۹۶۷ اشغال شده، در جریان جنگ اسرائیل و حماس افزایش یافته و حدود ۲۰۰ فلسطینی از روز هفتم اکتبر توسط شهرکنشینان و سربازان اسرائیلی کشته شدهاند.
بایدن همچنین به گروههای شبهنظامی فلسطینی هشدار داد و افزود: «غزه نباید دیگر هرگز به عنوان پایگاه تروریسم استفاده شود.»
او معتقد است: «تا زمانی که حماس به ایدئولوژی ویرانگری خود پایبند باشد، آتشبس صلح را به ارمغان نمیآورد. برای اعضای حماس، هر آتشبس زمانی را فراهم میکند تا ذخایر موشکها را پر کنند، جنگندهها را جابجا کنند و با حمله دوباره به مردم بیگناه، قتل عام را دوباره آغاز کنند.»
آمریکا پیشتر اعلام کرده بود که با آتشبس دائمی در شرایط کنونی موافق نیست، اما خواستار وقفههای بشردوستانه در جنگ برای محافظت از غیرنظامیان در غزه است.
به گفته وزارت بهداشت در غزه که تحت کنترل حماس است، حملات اسرائیل تاکنون به کشته شدن دستکم ۱۲ هزار غیرنظامی فلسطینی از جمله پنج هزار کودک و نوجوان منجر شده است.
حمایت دوباره از اوکراین
اما بخشی از این مقاله به نظرات بایدن درباره جنگ اوکراین اختصاص دارد.
او نوشت که رویکردش «حمایت از مردم اوکراین» است، «زیرا آنها همچنان به دفاع از آزادی خود در برابر جنگ وحشیانه پوتین ادامه میدهند».
رییسجمهوری آمریکا افزود: «ما از دو جنگ جهانی در قرن گذشته میدانیم که وقتی تهاجم در اروپا بیپاسخ میماند، بحران خود را از بین نمیبرد. آمریکا را مستقیما به چالش میکشد. به همین دلیل است که تعهد امروز ما به اوکراین سرمایهگذاری در امنیت خودمان است. از یک درگیری گستردهتر فردا جلوگیری میکند.»
او همچنین یادآور شد که ایالات متحده به تنهایی از اوکراین حمایت نمیکند و «بیش از پنجاه کشور» به واشینگتن در این زمینه ملحق شدهاند «تا اطمینان حاصل کنیم اوکراین آنچه را که برای دفاع از خود نیاز دارد، در اختیار دارد».
بایدن به ویژه به متحدان آمریکا در آسیا اشاره کرد و نوشت که آنان «نیز برای حمایت از اوکراین و پاسخگو کردن پوتین در کنار ما ایستادهاند، زیرا درک میکنند که ثبات در اروپا و در اقیانوس هند و اقیانوس آرام ذاتا به هم مرتبط هستند.»