اولین جلسه استماع دیوان بینالمللی دادگستری معروف به دادگاه لاهه درباره پروندهای که آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در ارتباط با جنگ غزه گشوده است، برگزار شد. در این پرونده اسرائیل به «نسلکشی» متهم شده اما این کشور اتهام وارد شده را رد میکند.
آفریقای جنوبی روز پنجشنبه ۲۱ دی در دادگاه لاهه اسرائیل را به نقض کنوانسیون سازمان ملل متحد مربوط به «نسلکشی» متهم کرد و گفت که حتی حمله حماس در هفتم اکتبر (۱۵ مهر)، نمیتواند چنین نقضی را که آفریقای جنوبی مدعی آن شده است، توجیه کند.
رونالد لامولا، وزیر دادگستری آفریقای جنوبی، در برابر بالاترین نهاد قضایی سازمان ملل گفت: «هیچ حمله مسلحانهای به قلمرو یک کشور، هر چقدر هم که جدی باشد نمیتواند نقض کنوانسیون را توجیه کند.»
او در جریان جلسه استماع دادگاه بینالمللی دادگستری که مقر آن در لاهه هلند است، افزود: «پاسخ اسرائیل به حمله هفتم اکتبر از این خط عبور کرد و باعث نقض کنوانسیون شد.»
آفریقای جنوبی از دیوان بینالمللی دادگستری درخواست کرد تا به اسرائیل دستور دهد «فورا عملیات نظامی خود را در نوار غزه متوقف کند».
جنگ بین اسرائیل و حماس با حمله بیسابقه هفتم اکتبر گروه شبهنظامی اسلامگرای فلسطینی حماس به خاک اسرائیل آغاز شد.
در این حمله به مناطق مرزی اسرائیل، حدود هزار و ۲۰۰ نفر کشته و دستکم ۲۴۰ نفر گروگان گرفته شدند.
در تلافی این حمله، اسرائیل متعهد شد حماس را در غزه «نابود کند» و حملهای را به این سرزمین فلسطینی آغاز کرد که تا کنون حداقل ۲۳ هزار کشته بر جای گذاشته است. بیشتر کشتهشدگان زنان، نوجوانان و کودکان بودهاند.
آفریقای جنوبی در دادخواست ۸۴ صفحهای خود، «بار مسوولیت ویژه» اتهام نسلکشی علیه اسرائیل را به رسمیت میشناسد و «به صراحت» حمله حماس در هفتم اکتبر را محکوم میکند.
به گفته آفریقای جنوبی، اسرائیل تعهدات خود را طبق کنوانسیون ملل متحد در مورد نسلکشی که در سال ۱۹۴۸ پس از هولوکاست امضا شد، زیر پا گذاشته است.
این کشور اسرائیل را متهم کرده که در غزه «برای نابودی بخش قابل توجهی از گروه ملی، نژادی و قومی فلسطینی» اقدام کرده است.
به عنوان یکی از امضاکنندگان کنوانسیون ملل متحد در مورد نسلکشی، آفریقای جنوبی میتواند از اسرائیل نزد دیوان بینالمللی دادگستری که در مورد اختلافات بین کشورها حکم میکند، شکایت کند.
اسحاق هرتزوگ، رییسجمهوری اسرائیل، در پاسخ به اتهام «نسلکشی» وارد شده به این کشور گفت: «هیچ چیز فجیعتر و پوچتر از این ادعا نیست.»
او افزود: «ما در مقابل دادگاه بینالمللی دادگستری خواهیم بود و با افتخار پرونده دفاع از خود را تحت قوانین بینالمللی بشردوستانه ارائه خواهیم کرد.»
به گفته هرتزوگ، ارتش اسرائیل «در شرایط بسیار پیچیده روی زمین هر کاری که ممکن است انجام میدهد تا اطمینان حاصل کند هیچ عواقب ناخواسته یا تلفات غیرنظامیای رخ نخواهد داد».
پیش از این بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفت که این کشور قصدی برای آواره کردن غیرنظامیان در غزه ندارد.
نتانیاهو روز چهارشنبه در زمینه سرنوشت غزه پس از جنگ جاری گفت: «من میخواهم چند نکته را کاملا روشن کنم: اسرائیل قصدی برای اشغال دائم غزه یا آواره کردن غیرنظامیان آن ندارد. اسرائیل با تروریستهای حماس میجنگد نه با مردم فلسطین و ما این کار را با رعایت کامل قوانین بینالمللی انجام میدهیم.»
مقامهای وزارت دادگستری اسرائیل به هاآرتص گفتهاند انتظار نمیرود دادگاه بینالمللی دادگستری در لاهه خواستار آتشبس در نوار غزه شود؛ حتی اگر مواضعی علیه اسرائیل بگیرد.
حقوقدانان توضیح دادهاند طی جلسات روزهای پنجشنبه و جمعه در لاهه که به دلیل شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل به اتهام نسلکشی در غزه برگزار میشوند، دادگاه میتواند از اسرائیل بخواهد اجازه ورود کمکهای بشردوستانه را به نوار غزه بدهد.
دادگاه لاهه میتواند یک تیم تحقیقاتی مستقل تشکیل داده و خواهان بازگشت فلسطینیان آواره به شمال غزه شود.
مقامهای وزارت دادگستری اسرائیل گفتهاند این احتمال وجود دارد که دادگاه لاهه با خواستههای آفریقای جنوبی موافقت و نوعی حکم علیه اسرائیل صادر کند.
وزارتخانههای دادگستری و امور خارجه اسرائیل با همکاری وکیلان خصوصی، تیم مدافعان اسرائیل را در دادگاه لاهه تشکیل میدهند.