با پایان نشست فوقالعاده وزرای خارجه گروه دی-۸ در استانبول بیانیه این گروه منتشر شد. در این بیانیه سازمان همکاریهای اقتصادی هشت کشور اسلامی در حال توسعه، خواهان «آتشبس فوری، دائمی و بیقید و شرط» در غزه و پایان حملات اسرائیل شد.
این بیانیه در پایان نشست فوقالعاده سازمان همکاری اقتصادی هشت کشور اسلامی در حال توسعه، موسوم به دی-۸ در روز شنبه ۱۹ خرداد قرائت شد.
در بخشی از این بیانیه با اشاره به حمله اخیر اسرائیل به سفارت جمهوری اسلامی در پایتخت سوریه، آمده است: «اقدامات غیرقابل توجیه اسرائیل را برای تشدید تنشها با استفاده از تحریک کشورهای منطقه به شدت محکوم میکنیم.»
روز ۱۳ فروردين حمله اسرائیل به ساختمان کنسولی جمهوری اسلامی در دمشق انجام شد که در آن هفت نفر از فرماندهان و افسران سپاه پاسداران از جمله محمدرضا زاهدی، بالاترین مقام نیروی قدس سپاه درحوزه سوریه و لبنان کشته شدند.
در پاسخ به این حمله، جمهوری اسلامی شامگاه ۲۵ فروردین با دهها موشک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد و نام آن را «عملیات وعده صادق» گذاشت.
علی باقری کنی، سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه در نشست دی-۸ به این حمله اشاره کرد و گفت: «اسرائیل تنها زمانی حقیقت را میپذیرد که از ابزار قدرت علیه آن استفاده کنیم و عملیات وعده صادق در تنبیه این رژیم، گواه روشنی برای این مدعاست.»
به گفته مقامهای اسرائیلی، جمهوری اسلامی در جریان این حمله ۱۸۵ پهپاد، ۳۶ موشک کروز و ۱۱۰ موشک زمین به زمین به سوی اسرائیل شلیک کرد که تنها به یک تاسیسات نظامی در جنوب این کشور خسارت زد.
باقری کنی در حاشیه نشست دی-۸ با هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، درباره وضعیت غزه هم گفتگو کرد.
رسانههای ایران نوشتند که فیدان در این دیدار از رویکرد جمهوری اسلامی در «حمایت از مردم فلسطین و حضور فعال در عرصههای سیاسی و منطقهای» تمجید و از توسعه و تقویت سازوکارهای همکاریهای منطقهای استقبال کرد.
تاکید بر راهحل دو کشوری و ارسال ایمن کمکهای بشردوستانه به غزه
سازمان همکاری اقتصادی هشت کشور اسلامی برای یازدهمین بار در ۲۸ سال اخیر و اولینبار با موضوعی سیاسی حول محور تحولات غزه به میزبانی ترکیه، در استانبول تشکیل جلسه داد.
نمایندگانی از کشورهای ایران، ترکیه، مصر، نیجریه، پاکستان، اندونزی، مالزی و بنگلادش در این نشست گرد هم آمدند.
امضاکنندگان بیانیه حمله اسرائیل به «مردم نوار غزه و کرانه باختری» را محکوم و حمایت خود را از «مبارزه فلسطین» و عضویت کامل آن در سازمان ملل متحد اعلام کردند.
اعضای دی-۸ با تاکید بر محوریت «آرمان فلسطین» و اهمیت آن، حمایت خود را از «مبارزه مشروع فلسطینیان برای آزادی تمامی سرزمینهای اشغالی و دستیابی به حقوق بنیادین خود» اعلام کردند و گفتند و در این راه تمام امکانات و تواناییهای خود را به کار خواهند گرفت.
این بیانیه با تاکید بر راهحل دو کشوری، گفت فلسطینیان باید به حق زندگی در کشوری مستقل با پایتختی بیتالمقدس شرقی بر اساس مرزهای تعیینشده در چهار ژوئن ۱۹۶۷ دست یابند.
بیانیه پایانی نشست دی-۸ در استانبول خواستار یک آتشبس فوری، دائمی و بدون شرط در غزه و پایان حملات اسرائیل به این منطقه شد.
امضاکنندگان بیانیه همچنین تاکید کردند که شورای امنیت سازمان ملل متحد باید علاوه بر این آتشبس فوری، ارسال کمکهای بشردوستانه را به نوار غزه از جمله امکانات پزشکی و درمانی، سوخت، آب و برق را تضمین کند.
آنان خواستار اجرای فوری قطعنامههای سازمان ملل در مورد انتقال ایمن و بدون مانع کمکهای انسانی و ایجاد مکانیزمی تحت نظارت این سازمان ملل در نواره غزه شدند.
پیش از قرائت این بیانیه و در مراسم افتتاحیه نشست، وزیر خارجه ترکیه فلسطین را «مخرج مشترک» اعضای گروه دی-۸ طی حدود سه دهه اخیر خواند و از تلاشهای قطر و مصر برای میانجیگری میان اسرائیل و حماس قدردانی کرد.
فیدان گفت کشور فلسطین از سوی اغلب کشورها به رسمیت شناخته شده، اما به خاطر وتوی آمریکا نمیتواند به عضویت کامل سازمان ملل متحد درآید.
هفته گذشته و در آستانه این نشست، رجب طیب اردوغان گفته بود کشورهای مسلمان نتوانستند موضعی مشخص و واضح در برابر اتفاقات غزه اتخاذ کنند.
اوایل اردیبهشت اردوغان با اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس در کاخ دولما باغچه استانبول دیدار کرد.