نخستوزیر اسرائیل روز دوشنبه اول مرداد پیش از پروازش به آمریکا با اشاره به ۹ ماه جنگ در اسرائیل و بلاتکلیفی سیاسی در آمریکا، گفت صرف نظر از اینکه چه کسی رییس جمهوری ایالات متحده شود، اسرائیل قویترین متحد این کشور در خاورمیانه خواهد ماند.
بنیامین نتانیاهو پیش از ترک اسرائیل به سوی واشینگتن گفت که از جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا، به دلیل حمایتش از اسرائیل در جریان جنگ تشکر میکند.
به گفته نتانیاهو، او قرار است با بایدن درباره «آزادی گروگانها، پیروزی بر حماس و مقابله مشترک با تروریسم و محور شرارت به رهبری ایران» صحبت کند.
سفر نتانیاهو فرصتی برای بهبود بخشیدن به روابط سرد اسرائیل با آمریکا دانسته شده تا همکاریهای دوجانبه را در مورد بحران خاورمیانه تقویت کند.
این نخستین سفر نتانیاهو به مهمترین متحد بینالمللی خود از زمان بازگشت به قدرت در سال ۱۴۰۱ است.
خانوادههای شماری از گروگانهای اسرائیلی و همچنین نوعا آرگمانی، گروگان اسرائیلی که چند هفته پیش در عملیات ارتش اسرائیل آزاد شد، در این سفر نتانیاهو را همراهی میکنند.
ملاقات نتانیاهو با بایدن به طور موقت برای روز پنجشنبه برنامهریزی شده است؛ به شرطی که بایدن از کووید-۱۹ بهبود یافته باشد.
هر چند این سفر تحتالشعاع تصمیم بایدن مبنی بر عدم شرکت در انتخابات قرار گرفته اما روز یکشنبه منبعی آشنا با برنامههای رییسجمهوری آمریکا گفت که او طبق برنامه قبلی با در کاخ سفید با نتانیاهو دیدار خواهد کرد.
سخنرانی در کنگره
نتانیاهو قرار است روز چهارشنبه سوم مرداد در کنگره آمریکا سخنرانی کند.
پس از ماهها روابط سرد با واشینگتن بر سر نحوه برخورد کاخ سفید با حملات اسرائیل به غزه، این سفر فرصتی برای نتانیاهو است تا روابط خود را با آمریکا بازسازی کند.
با توجه به خطر گسترش جنگ غزه به منطقه، انتظار میرود او در سخنان خود در کنگره بر هماهنگی پاسخهای احتمالی اسرائیل و آمریکا به وضعیت ناپایدار خاورمیانه تمرکز کند.
این سخنرانی احتمالا به اندازه سخنرانی نتانیاهو در سال ۱۳۹۴ در کنگره که در آن از توافق هستهای باراک اوباما، رییسجمهوری اسبق آمریکا با ایران انتقاد کرد، تهاجمی نخواهد بود.
دعوت نتانیاهو برای سخنرانی در جلسه مشترک کنگره افتخاری نادر است و معمولا شامل نزدیکترین متحدان آمریکا میشود.
رهبری جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا که بایدن را به عدم حمایت کافی از اسرائیل متهم کردهاند، میزبان نتانیاهو در کنگره خواهند بود.
فشارها بر نخستوزیر اسرائیل
سفر نتانیاهو به واشینگتن در شرایطی است که او تحت فشار داخلی برای بازگرداندن گروگانها و فشار دولت بایدن برای پایان دادن به جنگ غزه قرار دارد.
پس از فشارهای آمریکا بر اسرائیل برای از سرگیری مذاکرات با فلسطینیها و تهدید آمریکا به توقف ارسال تسلیحات، ادعای تضعیف روابط این کشور با واشینگتن در دوران نتانیاهو تقویت شد.
همزمان در اسرائیل، نتانیاهو با درخواستهای فزاینده برای توافق جنگ غزه و بازگشت ۱۲۰ گروگان این کشور روبهروست.
به گفته یوناتان فریمن، متخصص روابط بینالملل در دانشگاه عبری اورشلیم، بخشی از هدف این سفر نشان دادن این است که با وجود همه اعتراضات، نتانیاهو همچنان رهبر است و روابط قوی با آمریکا دارد.
هیچ نشانهای از احتمال دیدار نتانیاهو با دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه ریاستجمهوری آمریکا وجود ندارد.
ترامپ که در دوران ریاستجمهوری خود رابطه نزدیکی با نتانیاهو داشت، اخیرا او را مورد انتقاد قرار داده و خواستار پایان سریع جنگ غزه شده است.
روز جمعه ۲۹ تیر دیوان بینالمللی دادگستری در لاهه، در حکمی تاریخی اما غیرالزامآور که بیشتر جنبه نمادین دارد، ساخت و توسعه شهرکهای اسرائیلی در کرانه باختری و شرق اورشلیم و الحاق و کنترل دائمی این مناطق فلسطینی به اسرائیل را غیرقانونی اعلام کرد.
نتانیاهو در واکنش به این حکم آن را پوچ خواند و گفت که قوم یهود در سرزمین خود، از جمله در پایتخت ابدی خود اورشلیم، اشغالگر نیست.
پیشتر و در روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، کریم خان، دادستان ارشد دیوان کیفری بینالمللی، از قضات این دیوان خواست برای رهبران حماس و اسرائیل به اتهام ارتکاب جنایات جنگی، قرار بازداشت صادر کنند.
در فهرست اعلام شده از سوی خان، نام نخستوزیر و وزیر دفاع اسرائیل به چشم میخورد.
احتمال اعتراضات عمومی
با اینکه استقبال کنگره از نتانیاهو احتمالا گرم خواهد بود، اعتراضات در دانشگاههای آمریکا نشان میدهد استقبال از او خارج از محیطهای رسمی واشینگتن ممکن است خصمانه باشد.
فعالانی که با حملات اسرائیل به غزه و حمایت واشینگتن از اسرائیل مخالفاند، برای روز چهارشنبه تظاهراتی را در پایتخت آمریکا برنامهریزی کردهاند.
پلیس که انتظار دارد تعداد زیادی از معترضان در این راهپیمایی شرکت کنند، تدابیر امنیتی بیشتری در نظر گرفته اما اعلام کرده «تهدید مشخص و آشکاری» وجود ندارد.
آینده نتانیاهو در ابهام
نتانیاهو در مقابل فشارها برای تحقیق در مورد شکستهای امنیتی قبل از حمله هفتم اکتبر به اسرائیل که در آن هزار و ۲۰۰ نفر کشته و بیش از ۲۵۰ نفر گروگان گرفته شدند، مقاومت کرده است.
نظرسنجیها نشان میدهند اکثر اسرائیلیها او را مقصر میدانند و در صورت برگزاری انتخابات، به او رای نخواهند داد.