نمایندگان ارشد جناحهای سیاسی مختلف فلسطینی از جمله فتح و حماس در پایان نشستهای سه روزه خود در پکن، توافقنامه مشترکی را با هدف پایان دادن به اختلافات و ایجاد «دولت موقت آشتی ملی» در سرزمینهای فلسطینی امضا کردند.
موسی ابومرزوق، یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس، روز سهشنبه دوم مرداد اعلام کرد این گروه پس از نشستی در چین با دیگر جناحهای فلسطینی از جمله رقیب خود، فتح، توافقنامهای امضا کرده است.
او گفت: «ما امروز توافقنامه وحدت ملی را امضا میکنیم و اعلام میکنیم که راه تکمیل این روند وحدت ملی است. ما به وحدت ملی پایبند هستیم و به آن امیدواریم.»
یسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل در واکنش به این توافق در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «محمود عباس به جای رد تروریسم، قاتلان و متجاوزان، حماس را در آغوش میگیرد و چهره واقعی خود را آشکار میکند.»
او افزود: «در واقع، این اتفاق نخواهد افتاد زیرا حکومت حماس در هم شکسته خواهد شد و عباس از دور غزه را تماشا خواهد کرد. امنیت اسرائیل تنها در دستان اسرائیل باقی خواهد ماند.»
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، روز سهشنبه از توافق ۱۴ گروه فلسطینی برای ایجاد «دولت موقت آشتی ملی» در نوار غزه پس از جنگ استقبال کرد.
این توافق در شرایطی است که جنگ در غزه از زمان حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر سال گذشته همچنان ادامه دارد.
وزیر امور خارجه چین گفت: «آشتی یک موضوع داخلی میان جناحهای فلسطينی است اما در عين حال بدون حمايت جامعه بينالمللی محقق نمیشود.»
وانگ یی تاکید کرد چین مایل است «نقش سازندهای در حفظ صلح و ثبات در خاورمیانه» ایفا کند.
سفارت چین در تهران نیز در حساب ایکس خود نوشت: «امضای بیانیه پکن بین ۱۴ گروه و جناحهای فلسطینی پیروزی گفتوگو و صلح است.»
فتح که به وسیله رهبر تاریخی فلسطینیان، یاسر عرفات تاسیس شد و گروه حماس که اکنون در حال جنگ در غزه با اسرائیل است، سالها هر گونه توافق آشتی را رد میکردند. گرچه این اولین بار نیست که دو جناح اصلی فلسطینی با یکدیگر توافق میکنند.
در سال ۱۳۹۶، این دو گروه فلسطینی برای اداره نوار غزه توافقی کردند که با میانجیگری دولت مصر به سرانجام رسید و قرار بود دولت واحد فلسطینی تشکیل شود تا اداره نوار غزه و ساحل غربی رود اردن را بر عهده بگیرد.
در آن زمان، اوفیر گندلمن، سخنگوی رسانهای عربزبان در دفتر نخستوزیر اسرائیل گفت: «اسرائیل بیش از هر چیز دیگری خواهان صلح با همسایگان خود است. توافق میان حماس و فتح رسیدن به این صلح را مشکلتر میکند. آشتی کردن با کسانی که مرتکب قتل شدهاند بخشی از مشکل است نه راهحل آن. ما با صلح دست میدهیم اما با حماس نه.»
حماس پس از انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۷ قدرت را در نوار غزه به دست گرفت و تشکیلات خودگردان فلسطین را پس از یک سال خشونت و تنش از این منطقه بیرون راند اما جنگی که اکنون در غزه در جریان است، درخواستها برای گفتوگو میان جناحهای فلسطینی را احیا کرده است.
پکن که در سالهای اخیر روابط تجاری و دیپلماتیک خود را با کشورهای خاورمیانه تقویت کرده، پیشتر در شکلگیری توافق احیای روابط میان تهران و ریاض نقش ایفا کرد.
وزیر امور خارجه چین پس از امضای توافق پکن از سوی جناحهای فلسطینی گفت: «بارزترین نکته، توافق برای تشکیل یک دولت آشتی ملی موقت حول حکومت غزه پس از جنگ است.»
حماس که کنترل غزه را به دست دارد، با حمله به اسرائیل در هفتم اکتبر و کشتن هزار و ۲۰۰ نفر و به گروگان گرفتن ۲۵۳ نفر، آغاز جنگ اخیر در غزه را رقم زد.
بر اساس آمار فلسطینیان، در این جنگ تاکنون دهها هزار فلسطینی کشته شدهاند.
گروه فتح به ریاست محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی، از حمایت غرب برخوردار است و در کرانه باختری، خودگردانی محدودی را اعمال میکند.
آمریکا که از فتح حمایت میکند، حماس را یک گروه تروریستی میداند.
پیش از نشست اخیر در چین، وزارت امور خارجه این کشور اعلام کرد یک دیپلمات چینی به نام وانگ کجیان، ماه گذشته در قطر با اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس دیدار کرد.
مقامهای چینی در ماههای اخیر حمایت از فلسطینیها را در مجامع بینالمللی افزایش دادهاند و خواستار برگزاری کنفرانس صلح اسرائیل-فلسطین در مقیاسی بزرگتر و تدوین یک جدول زمانی خاص برای اجرای راهحل دو کشوری شدهاند.
در ماه فوریه، پکن از دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) خواست تا نظر خود را در مورد اشغال سرزمینهای فلسطینی از سوی اسرائیل اعلام کند.
پکن اخیرا برای پیوستن فلسطین به سازمان ملل متحد نیز فشار آورده است.
وزیر امور خارجه چین هفته گذشته گفت که کشورش «این بیعدالتی طولانی مدت تاریخی را اصلاح خواهد کرد».