هشتاد و یکمین دوره جشنواره جهانی فیلم ونیز که قدیمیترین جشنواره سینمایی جهان و از معتبرترین آنها محسوب میشود، امشب (چهارشنبه) افتتاح میشود. با این که امسال سینمای ایران در بخش مسابقه اصلی سهمی ندارد اما سینماگران ایرانی در بخشهای دیگر این جشنواره حضور نسبتا پر رنگی دارند.
نادر ساعیور که با فیلمهایی چون نامو و بیپایان در جشنوارههای مختلف جهانی تحسین شده، با فیلم تازهاش به نام «شاهد» در بخش افقهای جنبی حضور دارد.
شاهد در واقع ادامهای بر دو فیلم قبلی است که هر دو آنها هم به نیروهای امنیتی میپرداختند.
ساعیور که خود بارها به وسیله نیروهای امنیتی بازجویی شده، در هر سه فیلم، داستان این ماموران را از زوایای مختلف بررسی کرده است.
در فیلم دیدنی قبلی با نام بیپایان که در جشنواره کارلوویواری با استقبال روبهرو شد، داستان مرد سادهای را شاهدیم که نیروهای امنیتی از او میخواهند برای ایشان کار کند اما فیلم در نهایت به شرافت و درستی شخصیت اصلیاش ایمان میآورد؛ جایی که شخصیت اصلی مرگ را بر این ذلت ترجیح میدهد.
در شاهد هم باز با چنین وضعیتی روبهرو هستیم: یک معلم رقص بازنشسته به نام ترلان، شاهد قتل دوستش به دست شوهر بانفوذ اوست. پلیس علاقهای به کنکاش در این مرگ ندارد اما ترلان به عنوان تنها شاهد باید در برابر نیروهای امنیتی بایستد یا این که برای نجات جانش با آنها مدارا کند.
به مانند فیلم قبلی، باز با یک انتخاب روبهرو هستیم که سرنوشت شخصیت اصلی را رقم میزند.
ساعیور در وبسایت جشنواره درباره این فیلم میگوید: «شاهد، انعکاس وضعیت اجتماعی امروز ایران است. این که حکومت چگونه حکم میراند و مردم باید اطاعت کنند، حتی به قیمت این که شرافتشان را زیر پا بگذارند.»
شاهد به شکل زیرزمینی و بدون حجاب اجباری ساخته شده است. اولین نمایش این فیلم در روز پنجشنبه هفته آینده (پنجم سپتامبر) خواهد بود.
دیگر نماینده سینمای ایران «بومرنگ» نام دارد. این فیلم را شهاب فتوحی کارگردانی کرده و مجید برزگر یکی از تهیهکنندگان آن است.
بومرنگ داستان زنی به نام سیما را روایت میکند که از زندگی با شوهرش خسته شده و سعی دارد مکان تازهای برای زندگی به همراه دختر نوجوانش مینو پیدا کند؛ در حالی که شوهر او، بهزاد، سعی دارد با دوستدختر قبلیاش قرار بگذارد.
فتوحی که بیشتر به عنوان هنرمند هنرهای تجسمی فعالیت کرده، در این اولین فیلم بلندش، سویهای اجتماعی را برگزیده است.
او درباره ساختار فیلم میگوید: «فیلم از تماشاگرش دعوت میکند که فعال باشد و قطعههای مختلف را در کنار هم بگذارد. درباره گذشته شخصیتها، شغل آنها، روابط اجتماعی، تحصیلات و وضعیت مالی آنها چیزی نمیدانیم و وقایع لزوما علت و معلول مشخصی ندارند.»
این فیلم اولین نمایش عمومیاش را روز شنبه (۳۱ اوت) در بخش روزهای مولفین جشنواره ونیز خواهد داشت.
میلاد تنگشیر دیگر فیلمساز ایرانی است که با فیلمی ایتالیایی در جشنواره ونیز حضور دارد.
این فیلم که «هر جا، هر زمان» نام دارد، در بخش هفته منتقدان نمایش داده خواهد شد.
این فیلم داستان «دزدان دوچرخه» ساخته کلاسیک ویتوریو دسیکا را به امروز میآورد؛ جایی که عیسی، یک مهاجر غیرقانونی در شهر تورین، از کار اخراج شده و با کمک دوستش به عنوان پیک غذارسان با دوچرخهاش مشغول به کار میشود اما یک بار در حین انجام کار، دوچرخهاش دزدیده میشود.
تنگشیر که از سال ۲۰۱۱ در ایتالیا زندگی میکند، چند فیلم کوتاه و مستند در کارنامه دارد و هرجا، هر زمان، اولین فیلم بلند داستانی او محسوب میشود.
اولین نمایش عمومی این فیلم در جشنواره ونیز در روز یکشنبه (یکم سپتامبر) خواهد بود.
بخش مسابقه
بخش مسابقه امسال جشنواره هر چند به اندازه سالهای قبل فیلمسازان بزرگ و مطرح ندارد اما از آنجایی که ونیز در سالهای اخیر مجموعه قابل توجه و دیدنیای از فیلمها را در بخش مسابقه خود به نمایش گذاشته، به نظر میرسد امسال هم مخاطبانش را نومید نخواهد کرد.
«اتاق بغلی» تازهترین ساخته پدرو آلمودووار در بخش مسابقه نمایش خواهد داشت. این فیلم که با حضور دو ستاره بزرگ سینما، تیلدا سوئینتون و جولیان مور ساخته شده، داستان دو دوست به نامهای اینگرید و مارتا را روایت میکند که هر دو در یک مجله کار میکنند. سالها بعد این دو که از هم جدا شدهاند، در موقعیت تازهای با هم برخورد میکنند.
اتاق بغلی اولین فیلم آلمودووار به زبان انگلیسی است.
«جوکر: دیوانگی مضاعف» ساخته تاد فیلیپس هم از فیلمهایی است که بسیاری منتظر نمایش آن هستند؛ ادامهای بر فیلم قبلی که با موفقیت روبهرو شد و حالا در قسمت تازه، فضای شاعرانهای یافته است.
والتر سالس و پابلو لارین از دیگر فیلمسازان مطرحی هستند که در بخش مسابقه حضور دارند، ضمن این که در بخش خارج از مسابقه هم فیلمسازان تحسین شدهای چون مارکو بلوکیو، کلود للوش، تاکشی کیتانو و لاو دیاز حضور دارند.
جشنواره امسال با فیلم «بیتلجوس، بیتلجوس» تازهترین فیلم تیم برتون که در بخش خارج از مسابقه به نمایش درمیآید، افتتاح خواهد شد.
برتون پس از سالها ادامهای بر فیلم موفق خود، «بیتلجوس» (۱۹۸۸) با حضور مایکل کیتون و وینونا رایدر ساخته است.
جشنواره ونیز تا شنبه هفتم سپتامبر ادامه خواهد داشت.