محمدحسین سرور، فرمانده یگان هوایی حزبالله عصر روز پنجشنبه در حمله هوایی اسرائیل به ضاحیه بیروت کشته شد. ساعاتی پیش از این حمله، دفتر بنیامین نتانیاهو قریبالوقوع بودن آتشبس میان اسرائیل و حزبالله لبنان را رد کرد و گفت حملات به حزبالله با قدرت ادامه دارد.
عصر روز پنجشنبه، شماری از رسانههای اسرائیلی از حمله هایی «هدفمند» اسرائیل به منطقه ضاحیه بیروت با استفاده از سه موشک خبر دادند.
یک منبع نزدیک به حزبالله در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه تایید کرد که محمد سرور (ملقب به ابوصالح) در این حمله کشته شده است.
روز سهشنبه سوم مهر نیز اسرائیل در حمله دیگری به ضاحیه بیروت، ابراهیم قبیسی، از فرماندهان یگان موشکی حزبالله را هدف قرار داده و کشته بود.
توافق آتشبس در مرزهای لبنان و اسرائیل
دفتر نتانیاهو ظهر روز پنجشنبه پنج مهر توافق آتشبس را «پیشنهادی آمریکایی-فرانسوی» خواند که «نخستوزیر هنوز حتی به آن پاسخ نداده است».
یسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل هم تاکید کرد در شمال این کشور، «هیچ آتشبسی وجود نخواهد داشت» و افزود: «ما با تمام قدرت به مبارزه با حزبالله ادامه خواهیم داد تا به پیروزی برسیم و ساکنان شمال را بهطور ایمن به خانههایشان بازگردانیم.»
صبح روز پنجشنبه شبکه ۱۳ اسرائیل و اسکاینیوز در گزارشهایی خبر دادند که «تا ساعاتی دیگر» آتشبس میان اسرائیل و حزبالله اعلام میشود.
اسکاینیوز نوشت آتشبس احتمالی میان حزبالله و اسرائیل ۲۱ روزه خواهد بود و شامل غزه نمیشود.
بر اساس این گزارش، در طول این ۲۱ روز برای دستیابی به یک توافق جامع که منجر به بازگشت ساکنان مناطق مرزی لبنان و اسرائیل به خانههای خود شود، مذاکره خواهند کرد.
اسرائیل اولویت خود را تامین امنیت مرز شمالی و بازگرداندن حدود ۷۰ هزار ساکن این منطقه قرار داده که از زمان آغاز جنگ غزه در مهر سال گذشته، به دلیل تبادل روزانه آتش آواره شدهاند.
کانال ۱۲ اسرائیل هم پیش از ظهر پنجشنبه بدون اشاره به منبعی خاص، گزارش داد که در راستای این طرح، نتانیاهو به ارتش اسرائیل دستور داده تا حملات خود در لبنان را کاهش دهد.
بیانیه دفتر نتانیاهو این گزارش را «کاملا خلاف واقعیت» خواند و گفت: «نخستوزیر به ارتش اجازه داده که همچنان با تمام قدرت به حملات ادامه دهد و جنگ در غزه تا زمانی که تمامی اهداف جنگی محقق نشوند، ادامه خواهد داشت.»
چرا طرح آتشبس مهم است؟
طرح آتشبس از سوی آمریکا و فرانسه و با پشتیبانی اتحادیه اروپا و چند کشور عربی مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر مطرح شده است.
ساعاتی پیش و در بامداد پنجشنبه، این ۱۲ کشور در بیانیهای مشترک خواستار آتشبس فوری ۲۱ روزه در سراسر مرز لبنان و اسرائیل شدند تا فرصتی برای دیپلماسی فراهم شود.
جو بایدن و امانوئل مکرون، روسای جمهوری آمریکا و فرانسه در بیانیه مشترک دیگری از تلاش خود برای آتشبس خبر داده و گفته بودند که ۱۰ کشور دیگر نیز این بیانیه را تایید کردهاند.
کانال ۱۲ اسرائیل خبر داد که حسن نصرالله تا چهارشنبهشب، هر پیشنهادی را که شامل آتشبس دائمی در غزه نمیشود، رد کرده است.
نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان اما ابراز امیدواری کرد به زودی بتوان به آتشبسی دست یافت که به درگیریها بین اسرائیل و حزبالله که کشورش را تحت تاثیر قرار داده و نگرانیهایی درباره یک تهاجم زمینی ایجاد کرده است، پایان دهد.
حملات متقابل میان اسرائیل و حزبالله در روزهای گذشته شدت بیشتری گرفته است.
حملات هوایی اسرائیل در این هفته، رهبران حزبالله و صدها هدف در عمق لبنان را هدف قرار داده است.
حزبالله اخیرا متحمل ضربات سنگینی شده است. برخی از فرماندهان ارشد این گروه ترور شدهاند و هزاران پیجر و بیسیم مورد استفاده اعضای آن منفجر شده که باعث مرگ و جراحت صدها نفرشان شده است.
بیمارستانهای لبنان از روز دوشنبه دوم مهر که در بمباران اسرائیل بیش از ۵۵۰ نفر کشته شدند، پر از مجروحان شدهاند. این روز، مرگبارترین روز در لبنان از زمان پایان جنگ داخلی این کشور در سال ۱۹۹۰ به شمار میرود.
مخالفتهای گسترده احزاب سیاسی اسرائیل با طرح آتشبس
پیش از تکذیبیه دفتر نتانیاهو، یک مقام اسرائیلی روز پنجشنبه به کانال ۱۲ اسرائیل گفت که این کشور برای آتشبس به منظور گفتوگو بر سر توافق با حزبالله لبنان آماده است.
با اینحال، تعدادی از مقامات محلی، شهرداران شمالی و مفسرانی که معمولا با نتانیاهو همسو هستند، پیامهای تندی منتشر کردهاند که احتمال آتشبس در لبنان را محکوم میکند و گفتند پذیرش چنین پیشنهادی از سوی اسرائیل، در حال حاضر بسیار بعید است.
مقامهای «ائتلاف» اسرائیل نیز خواهان مخالفت نتانیاهو با آتشبس ۲۱ روزه در لبنان هستند و میگویند چنین توافقی «فاقد توجیه اخلاقی است» و فقط به حزبالله فرصت میدهد تا پس از ضرباتی که دریافت کرده، مجددا سازماندهی شود.
نتانیاهو رهبر اصلی این ائتلاف، متشکل از احزاب راستگرا و مذهبی پارلمان اسرائیل (کنست) است که دولت را اداره میکند.
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون، گفت اسرائیل باید «بهصورت جزیی» درخواست مشترک آمریکا و دیگر کشورها را برای آتشبس فوری بین اسرائیل و حزبالله بپذیرد، اما «تنها به مدت هفت روز» و نه ۲۱ روز، تا از بازسازی حزبالله جلوگیری شود.
تداوم حملات متقابل اسرائیل و حزبالله
همزمان با این گمانهزنیها درباره احتمال آتشبس فوری در مرزهای لبنان و اسرائیل، تبادل آتش میان دو طرف در روز پنجشنبه ادامه دارد.
مقامهای محلی اسرائیل در شمال این کشور از ساکنان خواستهاند تا اطلاع ثانوی نزدیک پناهگاهها بمانند، زیرا احتمال حملات بیشتر حزبالله وجود دارد.
روز پنجم مهر رسانههای عبری گزارش دادند که دهها موشک در حملهای جدید از سوی حزبالله، به عکا و مناطق اطراف آن شلیک شده است.
ارتش اسرائیل نیز گفت که هواپیماهی جنگندهاش شامگاه چهارشنبه حدود ۷۵ هدف از حزبالله را در لبنان هدف قرار دادهاند.
به گفته ارتش، اهداف مورد حمله در جنوب لبنان و دره بقاع شامل انبارهای سلاح، پرتابگرهای موشک، ساختمانها، نیروهای عملیاتی و سایر زیرساختها بوده است.
در بیانیه مشترک کشورها برای طرح آتشبس آمده بود که وضعیت بین لبنان و اسرائیل از هشت اکتبر ۲۰۲۳ غیرقابل تحمل بوده است و خطر غیرقابل قبول تشدید گستردهتر تنش در منطقه را به همراه دارد.
امضاکنندگان بیانیه گفته بودند زمان آن فرا رسیده است که در یک توافق دیپلماتیک، غیرنظامیان در هر دو طرف مرز بتوانند با امنیت به خانههای خود بازگردند.
آنها در پایان بیانیه گفتند پس از برقراری آتشبس در مرزها، آمادهاند از همه تلاشهای دیپلماتیک برای انعقاد توافقی بین لبنان و اسرائیل که بهطور کلی به این بحران پایان دهد، حمایت کنند.