توماس فریدمن، ستوننویس امور خارجه نیویورکتایمز در پادکست Opinions، جزئیاتی از حمله موشکی اخیر جمهوری اسلامی به اسرائیل و پیامدهای احتمالی آن ارائه کرد و گفت پزشکیان ظاهرا تنها یک ساعت قبل از این حمله از آن مطلع شده است.
فریدمن در گزارش خود با اشاره به اینکه این حمله واکنشی بود به دو اقدام قبلی اسرائیل، کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان و از بین بردن فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در لبنان، تاکید کرد که این حمله نشاندهنده عمق درگیری و همکاری جمهوری اسلامی با حزبالله در لبنان است.
او با اشاره به اینکه اکثر موشکهای شلیک شده از سوی نیروی هوایی اسرائیل رهگیری شدند، گفت با این حال، خساراتی به بار آمد و احتمالا تعدادی نیز مجروح شدند.
این حمله، طبق گفته فریدمن، وضعیت پیچیدهای را ایجاد کرده و کابینه اسرائیل در حال بررسی گزینههای مختلف برای پاسخ به این حمله است.
این گزینهها ممکن است از یک واکنش نمادین، مشابه آنچه پس از حمله ۲۵ فروردین جمهوری اسلامی انجام شد، تا اقدامات شدیدتر متغیر باشند.
فریدمن حتی احتمال حمله مشترک اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی را مطرح کرد، هرچند تاکید کرد که این تنها یک احتمال است و او چنین اقدامی را توصیه نمیکند.
فریدمن گفت که منابع اسرائیلی پیش از وقوع حمله، او را در جریان قرار دادهبودند که به گفته او، به احتمال فراوان با هدف انتشار خبر در نیویورک تایمز و در نتیجه، بازداشتن جمهوری اسلامی از انجام حمله صورت گرفت.
فریدمن در ادامه گفت ظاهرا مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم تنها یک ساعت قبل از حمله که سپاه پاسداران انجام داد نه ارتش رسمی ایران، از آن مطلع شدهاست. این مسئله، به گفته فریدمن، نشاندهنده شکافهای داخلی در ساختار قدرت ایران است.
فریدمن با اشاره به نفوذ گسترده اسرائیل در سیستمهای جمهوری اسلامی و متحدانش مانند حزبالله گفت این نفوذ باعث شده که مقامات ایرانی ندانند چه کسی ممکن است برای اسرائیل کار کند و در اعتماد به یکدیگر دچار مشکل شوند.
فریدمن وضعیت کنونی را «خطرناکترین لحظه در خاورمیانه مدرن» توصیف کرد و هشدار داد که احتمال یک جنگ موشکی بین دو قدرت بزرگ وجود دارد، و این در حالی است که یکی از این قدرتها (اسرائیل) قبلا به سلاح هستهای دست یافته و دیگری (جمهوری اسلامی) در آستانه دستیابی به آن است.
فریدمن با اشاره به اینکه این وضعیت میتواند فرصتی برای دیپلماسی و حل و فصل مسائل منطقهای فراهم کند، این لحظه را لحظهای «بسیارانعطافپذیر» توصیف کرد و آن را با دوره پس از جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ مقایسه کرد که منجر به توافقنامههای اسلو شد.
فریدمن درباره واکنش احتمالی تلاویو به این حمله با اشاره به اینکه ممکن است اسرائیل تجهیزات کافی برای چنین عملیاتی نداشته باشد گفت نمیتواند تصور کند اسرائیل بدون کمک آمریکا دست به اقدام متقابل بزند.
فریدمن به دولت آمریکا توصیه کرده هرگونه همکاری آمریکا با اسرائیل برای اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی باید با به رسمیت شناختن دولت فلسطین همراه باشد.
او تاکید کرد که هدف از کاهش توان نظامی جمهوری اسلامی نباید تضمین امنیت شهرکهای اسرائیلی در سرزمینهای اشغالی یا حمایت از کابینه نتانیاهو باشد، بلکه باید در جهت ایجاد یک راه حل گستردهتر منطقهای باشد.
فریدمن در ادامه به نگرانیهای خود درباره احتمال دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای اشاره کرد و این مسئله را با تهدیدات پوتین به استفاده تاکتیکی از سلاح هستهای در جنگ اوکراین مقایسه کرد و هشدار داد که اگر جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دست یابد، مشکلات منطقه بسیار پیچیدهتر خواهدشد.
فریدمن هشدار داد که یک جنگ بزرگ با ایران میتواند عواقب غیرقابل پیشبینی داشته باشد و نگرانی خود را از احتمال دخالت قدرتهای دیگر، مانند روسیه، در چنین درگیری بیان کرد.
فریدمن در پایان گزارش تحلیلی خود به روند نگرانکننده عبور مکرر طرفین درگیری از خطوط قرمز اشاره کرد. شهرکنشینان اسرائیلی از خطوط قرمز در کرانه باختری عبور کردهاند. حماس نیز از یک خط قرمز بسیار جدی فراتر رفت.
فریدمن وحشیگری حمله هفتم اکتبر را غیرقابل توصیف دانسته و به کشتار کودکان در برابر چشمان والدینشان، قتل والدین در مقابل فرزندانشان، تعرض جنسی به زنان و آسیب رساندن به غیرنظامیان اشاره کرد.
از سوی دیگر، او گفت که اسرائیل نیز با کشتن ۴۰ هزار نفر، اعم از غیرنظامیان و نیروهای نظامی فلسطینی، تلفات سنگینی وارد کرده و این آمار را تکاندهنده توصیف کرد.
فریدمن با اشاره به اینکه تخریب حدود ۷۰ درصد از کل ساختمانهای مسکونی در غزه چیزی است که پیش از این هرگز شاهد آن نبوده گفت: «پس از این وقایع، شاهد حمله اسرائیل به حزبالله و ترور رهبر این گروه بودیم».
او در ادامه به حمله اسرائیل به حزبالله اشاره کرد و گفت: «هرگز فکر نمیکردم اسرائیل از این خط قرمز عبور کند. و در همان زمان، حزبالله وارد جنگ از طرف حماس شد و شمال اسرائیل را خالی از سکنه کرد و اکنون ۶۰ تا ۷۰ هزار اسرائیلی را برای یک سال مجبور به ترک خانههایشان کردهاست.»
فریدمن هشدار داد که عادت کردن به عبور از خطوط قرمز میتواند به وضعیتی خطرناک و غیرقابل کنترل منجر شود. با این وجود هر چند خطر تشدید درگیریها جدی است، فرصتهایی نیز برای دیپلماسی و حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات وجود دارد.
فریدمن در نهایت تاکید کرد آینده منطقه به تصمیمات رهبران کشورهای درگیر و جامعه بینالمللی در روزها و هفتههای آینده بستگی خواهد داشت.