روزنامه نیویورکتایمز روز شنبه ۲۱ مهر گزارش داد گروه حماس طرح خود را برای حمله به اسرائیل، از پیش به جمهوری اسلامی اطلاع داده بود. این در حالی است که مقامهای حکومت ایران پیشتر گفته بودند در جریان تصمیم حماس برای حمله به اسرائیل قرار نداشتند.
بر اساس این گزارش، حماس قصد داشت حمله خود به اسرائیل را در پاییز سال ۲۰۲۲ میلادی انجام دهد اما با هدف همراه کردن جمهوری اسلامی و حزبالله لبنان در این تهاجم، آن را به اکتبر ۲۰۲۳ موکول کرد.
این گزارش بر اساس صورتجلسههای ۱۰ نشست محرمانه رهبران نظامی و سیاسی حماس که به دست ارتش اسرائیل رسیده، تهیه شده است.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد. در سوی دیگر، گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی، از جمله حزبالله لبنان و حوثیهای یمن، در حمایت از حماس وارد این مناقشه شدند و درگیریهای شدید و مرگبار در طول یک سال گذشته، منطقه را به بیثباتی کشانده است.
نیویورکتایمز در ادامه گزارش خود نوشت یحیی سنوار و سایر فرماندهان ارشد حماس بیش از دو سال بر روی نقشه یک تهاجم گسترده علیه اسرائیل کار میکردند اما اجرای آن را تا هفتم اکتبر سال گذشته به تعویق انداختند.
بر اساس این گزارش، سنوار امید داشت تا با متقاعد کردن جمهوری اسلامی و حزبالله، آنها را در حمله علیه اسرائیل با خود همراه کند یا دستکم، تهران و حزبالله در صورت گستردهتر شدن دامنه درگیریها پس از حمله حماس، در حمایت از این گروه وارد مناقشه شوند.
نیویورکتایمز افزود حماس خلیل الحیه، عضو ارشد خود را در ژوییه ۲۰۲۳ برای دیدار با «یک فرمانده ارشد» جمهوری اسلامی با نام محمد سعید ایزدی، راهی لبنان کرد.
مقام حماس در این دیدار از جمهوری اسلامی خواست پس از آغاز حمله این گروه علیه اسرائیل، «مکانهای حساس» این کشور را هدف قرار دهد.
فرمانده ارشد جمهوری اسلامی در پاسخ به این درخواست گفت تهران و حزبالله «به صورت اصولی» از حمله حماس به اسرائیل حمایت میکنند، اما برای آمده شدن به زمان بیشتری نیاز دارند.
بر اساس مستندات به دست آمده از جلسات رهبران حماس، مشخص نیست این گروه تا چه حد جزییات طرح حمله به اسرائیل را در اختیار متحدان خود قرار داده بود.
مقامهای حکومت ایران در یک سال گذشته بارها تاکید کردهاند در تهاجم مرگبار حماس علیه اسرائیل دست نداشتهاند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز ۱۸ مهر ۱۴۰۲ گزارشها را در خصوص نقش تهران در حمله هفتم اکتبر تکذیب کرد.
خامنهای گفت کسانی که معتقدند حملات حماس «کار غیرفلسطینیها است، دچار محاسبه غلط شدهاند».
او در عین حال افزود: «ما پیشانی و بازوی طراحان مدبر و هوشمند و جوانان فلسطینی را میبوسیم.»
خبرگزاری رویترز روز ۲۴ آبان ۱۴۰۲ گزارش داد تهران از حمله حماس به اسرائیل مطلع نبود و به همین دلیل، تمایلی به ورود به مناقشه کنونی ندارد.
نیویورکتایمز همچنین با استناد به صورتجلسههای به دست آمده نوشت حماس قصد داشت جزییات طرح حمله به اسرائیل را با حسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزبالله لبنان، در میان بگذارد اما مشخص نیست این دیدار انجام شده است یا خیر.
به گزارش این روزنامه، حماس از «حمایت کلی» متحدان خود اطمینان داشت اما در عین حال حاضر بود حمله به اسرائیل را حتی بدون «مشارکت کامل» متحدان خود به اجرا درآورد.
یحیی سنوار امیدوار بود این طرح که از آن در مکاتبات حماس با عنوان «پروژه بزرگ» یاد میشد، زمینه را برای «سقوط» اسرائیل فراهم آورد.
بر اساس مدارک موجود، رهبران حماس «شرایط داخلی» اسرائیل را یکی از دلایلی میدانستند که آنها را برای حرکت به سوی «یک نبرد استراتژیک» مجاب کرده است.
نیویورکتایمز افزود منظور رهبران حماس از «شرایط داخلی» اسرائیل، جنجالها در این کشور بر سر لایحه مناقشهبرانگیز اصلاحات قضایی مورد نظر بنیامین نتانیاهو بود.
پیشتر و در روز ۱۸ مهر سال گذشته، روزنامه واشینگتنپست گزارش داد حمله حماس به اسرائیل با «حمایت عمده» جمهوری اسلامی که شامل «آموزش نظامی و کمک لجستیکی و همچنین دهها میلیون دلار برای تسلیحات» میشود، از یک سال پیش از تهاجم طراحی شده بود.
روزنامه وال استریت ژورنال هم روز ۱۷ مهر نوشت حمله هفتم اکتبر با چراغ سبز سپاه پاسداران انجام شد.