کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا در بیانیه مشترک نشست تاریخی خود در بروکسل از ایران خواستند به «اشغال» جزایر سهگانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی پایان دهد. این بیانیه مالکیت ایران بر این جزایر را نقض تمامیت سرزمینی امارات و اصول منشور سازمان ملل خواند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، موضع شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا را در متهم کردن ایران به «اشغال» جزایر سهگانه خلیج فارس «اتهامی پوچ» خواند و تاکید کرد: «جزایر سهگانه همواره متعلق به ایران بودهاند و برای همیشه چنین خواهند ماند.»
عراقچی گفت این موضع نشان میدهد با وجود مذاکرات متعددی که مقامهای ایران و اتحادیه اروپا برگزار کردهاند، اروپا تمایل به «رویکرد تقابلی» دارد.
او افزود: «دوره دخالت مخرب اروپا با شیوه تفرقه بینداز و حکومت کن، مدتهاست که در منطقه به پایان رسیده است.»
علیاکبر ولایتی، مشاور علی خامنهای در امور بینالملل نیز بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا را در متهم کردن ایران به «اشغال» جزایر سهگانه «بیاساس» خواند و گفت: «جمهوری اسلامی بهعنوان صاحب اصلی جزایر سهگانه، با دقت تحرکات بدخواهان منافع ملی و منطقهای را رصد کرده و پاسخ لازم را در مورد هر گونه تجاوز به خاک ایران خواهد داد.»
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم در واکنش خود، تغییر لحن کشورهای اروپایی در خصوص جزایر سهگانه ایرانی را ناشی از «سیاست انفعال و باجدهی آنها» در مقابل اسرائیل اعلام کرد و گفت که انتظار میرفت شورای همکاری خلیج فارس از فرصت نشست مشترک با سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا، برای پاسخگو کردن و توقف تجاوز اسرائیل استفاده کند.
روسیه و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در تابستان سال گذشته نیز در نشستی مشترک در مسکو، با صدور بیانیهای خواستار «ارجاع پرونده جزایر سهگانه به دیوان بینالمللی دادگستری به منظور حل و فصل این مساله مطابق با مشروعیت بینالمللی» شدند.
خرداد گذشته، چین هم در بیانیهای از تلاشهای امارات متحده عربی برای دستیابی به یک «راهحل مسالمتآمیز» برای این موضوع حمایت کرد.
پیش از این جمعی از سفیران و دیپلماتهای پیشین جمهوری اسلامی در بیانیهای در واکنش به همراهی روسیه با موضع امارات درباره مالکیت جزایر سهگانه ایرانی گفتند: «روسیه مانند چین برای پیگیری اهداف منطقهای و منافع خود، تمامیت ارضی ایران را وجه المصالحه قرار داده است.»
موشکهای بالستیک و امنیت منطقه
در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس، طرفین بر اهمیت حفظ ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای جمهوری اسلامی تاکید کردند و خواستار توقف گسترش موشکهای بالستیک و پهپادها در ایران شدند.
این بیانیه تاکید کرد که اقدامات ایران نباید به صلح و امنیت منطقه و جهان آسیب بزند.
نگرانیها از توسعه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی پس از حمله ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اسرائیل در پاسخ به کشته شدن اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس، حسن نصرالله، دبیر کل حزبالله و عباس نیلفروشان، از فرماندهان سپاه قدس افزایش یافته است.
کشورهای غربی مدتهاست ارسال پهپادها و تکنولوژیهای مربوط به تسلیحات نظامی به روسیه، لبنان و غزه از سوی جمهوری اسلامی را محکوم کردهاند.
در یک واکنش هماهنگ در هفته جاری اتحادیه اروپا، بریتانیا و استرالیا تحریمهای جداگانهای علیه تعدادی از افراد، نهادها و شرکتهای خصوصی و دولتی ایرانی وضع کردند.
اتحادیه اروپا و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در بخش دیگری از بیانیه مشترک خود به وضوح از پیشرویهای مداوم هستهای جمهوری اسلامی در پنج سال گذشته ابراز نگرانی کردند و گفتند این اقدامات بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را پیچیدهتر کرده است.
آنان از جمهوری اسلامی خواستند تا تمام تعهدات پادمانی خود را اجرا کند و تاکید کردند: «نباید اجازه داد ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند.»
تعهدات پادمانی جمهوری اسلامی
تعهدات پادمانی تهران شامل نظارتها و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اجرای پروتکل الحاقی، محدودیت در غنیسازی اورانیوم، کاهش تعداد سانتریفیوژها، تغییر کاربری تاسیسات فردو، بازطراحی رآکتور اراک و نظارتهای مستمر آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهمنظور اطمینان از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای جمهوری اسلامی است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۱۴ اسفند سال گذشته در جلسه شورای حکام این آژانس در وین گفته بود هیچ پیشرفتی در حلوفصل مسائل پادمانی برنامه هستهای ایران حاصل نشده است.