تابعیت مضاعف فرزندان محمدجواد ظریف بار دیگر حاشیه‌ساز شده است. طبق قانون، ظریف به دلیل تابعیت آمریکایی فرزندانش نمی‌تواند در سمت‌های حساس مشغول به کار شود. معاون پارلمانی ریاست‌جمهوری گفت قوه مجریه در تلاش است قانون را اصلاح کند تا اشتغال ظریف در دولت منع قانونی نداشته باشد.
جلسه علنی صبح روز هفتم آذر ۱۴۰۳ مجلس شورای اسلامی در پی اعتراض برخی نمایندگان به «انتصاب غیرقانونی جواد ظریف» دچار تنش شد.
طبق قوانین جمهوری اسلامی، انتصاب اشخاصی که خود یا خانواده‌شان تابعیت دوم دارند، در سمت‌های کلیدی ممنوع است. با وجود این، ظریف که فرزندانش تابعیت آمریکایی دارند از سوی پزشکیان به سمت معاونت رییس‌جمهوری و ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری گمارده شده است.
تنش امروز با تذکر حمید رسایی، نماینده تهران، درباره «انتصاب غیرقانونی ظریف» در دولت پزشکیان آغاز شد.
در واکنش به او، احمد بیگدلی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس شورای اسلامی، با طرح این سوال که آیا در این مجلس مشکلی غیر از ظریف نیست، گفت: «آقایان صبح را با ظریف شروع می‌کنند و پایان صحن را هم با ظریف به اتمام می‌رسانند.»
او با کنایه به منتقدان ظریف گفت که او را «اعدام» یا «اخراج» کنند تا خیالشان راحت شود.
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی در جریان این تنش تاکید کرد: «انتصاب ظریف غیرقانونی است؛ باید پیگیری شود و هیچ شکی در این نیست. مجلس اقدامات قانونی خود را پیگیری می‌کند.»
دیروز (ششم آذر ماه) نیز رسایی در تذکری شفاهی گفت: «طبق قانون آمریکا اگر هر فردی که تابعیت کشور دیگری را دارد در تشکیلات نظامی کشور دیگری ورود کند، تابعیت آن فرد خود به خود لغو می‌شود. از این رو فرزندان ظریف برای عضویت در بسیج اقدام کنند تا تابعیت آن‌ها لغو شود.»
رسایی که در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد از حامیان سرسخت او بود، چهره‌ای اصولگرا و منتسب به حلقه‌های امنیتی در جمهوری اسلامی است.
او در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی و با تولد جریان‌های اصولگرای رقیب، به جریان شریان و طیف نزدیک به مهرداد بذرپاش پیوست.
اعتراض رسایی و تاکید قالیباف به غیرقانونی بودن انتصاب ظریف، به «قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» مصوب هفتم آذر ماه ۱۴۰۱ باز می‌گردد.
طبق این قانون اشخاصی که خود، همسر یا فرزندانشان تابعیت مضاعف داشته باشند نمی‌توانند در مناصب حساس مشغول به کار شوند.
پسر و دختر ظریف و همسرش، مریم ایمانیه، در زمان اقامت آن‌ها در ایالات متحده آمریکا متولد شدند.
نمایندگان مخالف دولت اصلاح‌طلب چهاردهم، با استناد به قانون «نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» و تابعیت فرزندان ظریف، انتصاب او به سمت معاونت راهبردی ریاست جمهوری و ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری را غیرقانونی می‌دانند.
حامیان دولت با طرح موضوع «تابعیت قهری»، استدلال می‌کنند که فرزندان ظریف به دلیل تولد در خاک آمریکا ناچار به پذیرش تابعیت آمریکایی هستند. منتقدان ضمن رد این ادعا، معتقدند وابستگان درجه اول اشخاصی که به سمت‌های حساس گمارده می‌شوند، باید تابعیت مضاعف خود را لغو کنند و فرزندان ظریف هم از این قاعده مستثنی نیستند.
ظریف در پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری سال ۱۴۰۳ نقش مهمی بازی کرد.
از ابتدای کار دولت چهاردهم، منتقدان جریان اصلاحات، احتمال انتصاب او را در سمت‌های حساس، بر اساس همین قانون رد کردند و مورد پرسش قرار دادند.
پزشکیان پست «معاونت راهبردی رییس‌جمهوری» را برای انتصاب ظریف در آن ایجاد کرد. ظریف در واکنش به فشارها یک‌بار از این سمت استعفا داد اما دوباره به پست خود بازگشت.
پس از اظهار نظر قالیباف درباره غیرقانونی بودن انتصاب ظریف، شهرام دبیری، معاون پارلمانی رییس‌جمهوری، با اشاره به ارسال لایحه‌ای برای اصلاح قانون «نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» گفت پیشنهاد داده شده ایراد قانون به تابعیت مضاعف، تنها به خود شخص بازگردد نه همسر و فرزندان او.
پزشکیان که برای اشتغال ظریف در دولت، یک معاونت برای او تاسیس کرده، برای اصلاح قانون به منظور ادامه اشتغال او، باید مجلس را هم راضی کند.