در پی برخی گزارشها در مورد احتمال تمدید معافیت بغداد از تحریمهای آمریکا علیه تهران، منتقدان دولت جو بایدن در واشینگتن با توجه به نقش جمهوری اسلامی در حمله حماس به اسرائیل، با دادن امکان دسترسی به منابع مالی به تهران مخالفت کردند.
واشینگتن فری بیکن خبر داد آمریکا ممکن است روز سهشنبه ۲۳ آبان با تمدید معافیت بغداد از تحریمهای تهران، بار دیگر به عراق اجازه دهد ۱۰ میلیارد دلار از اموال مسدود شده ایران را به حسابهای این کشور در اروپا و عمان منتقل کند. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا این گزارش را تایید یا تکذیب نکرد.
به گزارش واشینگتن فری بیکن، این دولت دونالد ترامپ بود که برای اولین بار به عراق اجازه واردات برق و گاز را از ایران داد؛ مشروط بر اینکه مبالغ پرداختی به جمهوری اسلامی در حسابی امانی در بغداد نگهداری شود.
دولت بایدن نیز در ابتدا از این سیاست ترامپ پیروی کرد اما در ماه ژوییه سال جاری میلادی به بغداد اجازه داد ۱۰ میلیارد دلار از پولهای تهران را به حسابی خارج از عراق منتقل کند تا جمهوری اسلامی بتواند از آن «برای مصارف بشردوستانه» بهره گیرد.
رییس بانک مرکزی جمهوری اسلامی اواخر ماه اکتبر امسال برای مذاکره بر سر تسریع روند دسترسی تهران به این منابع با همتای عمانی خود دیدار کرد.
اکنون با توجه به مناقشه خاورمیانه و گمانهزنیها درباره نقش جمهوری اسلامی در برنامهریزی و اجرای حمله مرگبار حماس به اسرائیل در روز ۱۵ مهر (هفتم اکتبر) که منجر به کشته شدن هزار و ۴۰۰ نفر شد، فشارها بر واشینگتن برای در پیش گرفتن سیاستهای سختگیرانهتر در قبال تهران بالا گرفته است.
ریچارد گلدبرگ، کارشناس امور تحریمها، عضو پیشین شورای امنیت ملی آمریکا و مشاور ارشد فعلی بنیاد دفاع از دموکراسیها در مصاحبه با واشینگتن فری بیکن، با اشاره به نقش جمهوری اسلامی در حمایت از گروههای شبهنظامی فلسطینی گفت: «دنیا در دوران پس از هفتم اکتبر به سر میبرد اما سیاستهای کاخ سفید در قبال ایران همچنان به ششم اکتبر تعلق دارد.»
او از رویکرد دولت بایدن انتقاد کرد و افزود جمهوری اسلامی از فجیعترین کشتار یهودیان پس از هولوکاست و یکی از بدترین حملات تروریستی علیه شهروندان آمریکایی حمایت مالی کرده است اما اکنون میتواند به بیش از ۱۰ میلیارد دلار دسترسی پیدا میکند.
به گفته گلدبرگ، عاقلانهتر این خواهد بود که همه حسابهای متعلق به جمهوری اسلامی مسدود شوند و حتی یک پنی نیز در اختیار حکومت ایران قرار نگیرد.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا از پاسخ دادن به سوالی درباره احتمال آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار از اموال مسدود شده جمهوری اسلامی در عراق اجتناب کرد.
پیش از این توافق تهران و واشینگتن برای تبادل زندانیان خبرساز بود. مبادله پنج زندانی ایرانی در برابر پنج زندانی آمریکایی در شهریور ماه سال جاری انجام پذیرفت و همراه با آن، شش میلیارد دلار از پولهای مسدود شده ایران در کره جنوبی به قطر منتقل شد.
روزنامه واشینگتن پست روز ۲۰ مهر گزارش داد پس از حمله حماس، آمریکا با قطر به توافق رسیده تا دسترسی جمهوری اسلامی به شش میلیارد دلار پول آزاد شده در توافق تبادل زندانیان که به قطر منتقل شده بود، متوقف شود. با این حال، بانک مرکزی جمهوری اسلامی اعلام کرد به این منابع دسترسی دارد.
آمریکا در پاسخ به منتقدان تمدید معافیتهای تحریمی ایران میگوید تهران تنها برای خرید کالاهای بشردوستانه میتواند از این پول استفاده کند اما بسیاری معتقدند نتیجه اقداماتی از این دست، تشویق جمهوری اسلامی به ادامه سیاستهای خصمانه خود در عرصههای منطقهای و بینالمللی است.
واشینگتن فری بیکن نوشت تصمیم احتمالی واشینگتن به منظور صدور مجوز برای عراق در مورد انتقال پولهای مسدود شده جمهوری اسلامی به اروپا و عمان در حالی اتخاد میشود که مقامهای تهران به لفاظیها و اقدامات بیثباتکننده خود در منطقه ادامه میدهند.
امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه روز ۲۲ آبان با اشاره به تشدید تنشها در خاورمیانه اعلام کرد: «امروز جنگ گسترش پیدا کرده است و لبنان درگیر است. احتمال دارد حد درگیریها از این هم بیشتر شود.»
حاجیزاده تهدید کرد تهران برای «همه شرایط» آماده است.
جنگ اسرائیل و حماس تاکنون منجر به کشته و زخمی شدن هزاران نفر شده است و بیم آن میرود با اضافه شدن حزبالله لبنان به این مناقشه، آتش جنگ در بخشهای بیشتری از خاورمیانه شعلهور شود.